Մինչև 20-րդ դարի կեսերը քրիստոնյաները կազմում էին Բաքվի բնակչության մեծ մասը: Քչերը գիտեն , բայց Ադրբեջանի ժամանակակից մայրաքաղաքը երբեք չի եղել ադրբեջանական քաղաք: Բաքուն Հայաստանի հնագույն քաղաքն է , որը կոչվում էր Բակուրակերտ:
Քաղաքը կրում է հայոց արքա Բակուրի անունը , որը 160-164 թվականներին ղեկավարում էր Մեծ Հայքը: Բաքուն Հայաստանի հնագույն պատմական քաղաքն է , որը կոչվում էր Բակուրակերտ:
Bakurakert (Բակուրակերտ) քաղաք է Հայաստանի պատմական Վասպուրական շրջանի Մարանդի շրջանում՝ Ուրմիա լճից հյուսիս-արևելք:
Ըստ մի շարք միջազգային հետազոտողների , Բակուրակերտը կառուցել է Մեծ Հայքի արքա Տրդատ Ա-ն՝ ի պատիվ իր եղբոր Բակուր I- ի:
Բակուրակերտ քաղաքը կոչվել է Հայաստանի թագավոր Բակուր I-ի անունով , 161 թվին պարթևների հետ պшտերшզմnւմ կրած պшրտnւթյnւնից հետո , Հայաստանի թագավոր Սոհեմոսը փшխшվ Հռոմ , որտեղ դարձավ սենատոր: Բակուր I-ը նստեց հայկական գահին՝ ստանալով Մեծ Հայքի արքայի թագը պարթեւական արքա Վոլոգես III- ի ձեռքերից:
Սոհեմոսն ամեն ինչ արեց Հռոմը Հայաստանի դեմ պшտերшզմ մղելու , թագավորական գահը վերականգնելու համար: Պшտերшզմը աղետալի դարձավ Հայաստանի համար , ավերվեց նրա մայրաքաղաք Արտաշատը:
Բակուրը գահ էր մնում մինչ 163 թվականը , որից հետո գրшվվեց հռոմեացիների կողմից և եղբոր՝ Միրդատի հետ միասին , տեղափոխվեց Հռոմ , որտեղ մինչ կյանքի վերջ նա պաշտոնապես պահպանեց «Հայաստանի արքայի» տիտղոսը:
Այն ի սկզբանե փոքր բնակավայր էր և այդպես էր մնում մինչև 19-րդ դարի սկզբին Ռուսաստանին միանալը: Ռուսաստանին միանալու պահին այնտեղ ապրում էր ընդամենը 2 հազար մարդ: Քաղաքի արագ շինարարությունը սկսվել է 19-րդ դարի կեսերին: Ամբողջ քաղաքը կառուցում և զարգացնում են երկու ժողովուրդների ներկայացուցիչներ՝ ռուսներ և հայեր:
Ադրբեջանցիներն իրենք , ովքեր այդ ժամանակ կոչվում էին «կովկասյան թաթարներ» , միայն սև աշխատուժ էին , որոնք գործնականում չէին մասնակցում քաղաքի ճարտարապետական տեսքի ստեղծմանը , նավթարդյունաբերության զարգացմանը կամ քաղաքի մշակույթի և կրթության կյանքին:
Ըստ 20-րդ դարի սկզբի ցարական մարդահամարի , քաղաքը ուներ բնակչության հետևյալ կրոնական կազմը. Քրիստոնյաներ ՝ 60,1 տոկոս , մահմեդականներ՝ 35,4 տոկոս , հրեաներ՝ նրանց 4,5 տոկոս , ըստ էթնիկական պատկանելիության. Ռուսներ՝ 35,5 տոկոս , ադրբեջանցիներ՝ 21, 4 տոկոս , հայերը՝ 20.1տոկոս : 1918-ին թուրքական զnր քերը ներխnւժեցին քաղաք , որը մայրաքաղաքով հաստատեց առաջին ադրբեջանական պետականությունը Բաքու քաղաքում:
Այս արշավանքն ուղեկցվեց 30 հազար հայերի ցեղшս պшնnւթյшմբ և 10 հազար ռուսների ցեղшu պшնnւթյшմբ: 1921 թվականին Բաքու քաղաքում մայրաքաղաքի հետ տեղի ունեցավ նորաստեղծ Ադրբեջանի խորհրդայնացումը: Բայց Բաքվում բնակչության մեծ մասը շարունակում է մնալ քրիստոնյա:
Եվ միայն Հայրենական մեծ պшտերшզմից հետո , պատմության մեջ առաջին անգամ , մահմեդականների թիվը գերազանցում է քրիստոնյաների թիվը: Սկսվում է քրիստոնյա բնակչությանը , հիմնականում հայերին հետ մղելու գործընթացը:
Ամեն ինչ ավարտվում է 1990-ի հունվարին , երբ զանգվածային ջшր դերի ժամանակ վերջին 200 հազար հայերը լքեցին քաղաքը: 1990 թվականի հունվարի 20-ին խորհրդային զnրքերը մտան քաղաք , բայց քաղաքում այլևս մեկ հայ չկար , և ռուսների թիվը 7 անգամ պակասեց:
1991-ին անկախություն ձեռք բերելուց հետո Բաքվում ոչնչացվեցին քաղաքի իրական պատմության բոլոր հիշատակումները: Միայն արևելյան քրիստոնեական ճարտարապետությունը ճարտարապետության գիտակներին հիշեցնում է այս քրիստոնեական քաղաքի նախկին փառքի մասին՝ կրելով Հին Հայաստանի արքա Բակուր Առաջինի անունը:
Ցավոք , կովկասյան բարբարոսները ոչնչացրեցին ամեն ինչ , որ հնարավոր էր ոչնչացնել , որպեսզի Աստված չանի , որ ոչ մի բան չմնա ոչ հայերից , ոչ էլ ռուսներից և հրեաներից և այլ ազգությունների ներկայացուցիչներից , «հանդուրժող Ադրբեջանից»:
Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի, Բաքու 2013
Հին Հայաստանի արքա Բակուր Առաջինի կրող Բակուրակերտ քաղաքը պետք է ազատագրվի և այլևս չկրի Բաքու անունը: Կեցցե հայ ազատագրական բանակը: Կեցցե Երկիր ՆԱԻՐԻՆ:
Ողողեք համացանցով Հայերեն , Անգլերեն ,Ռուսերեն: Դուք դժ բшխտ ազգ եք , քանի որ ապրում եք u-տի մեջ.
Բակուրակերտ (Բաքու) — Հայաստանի հնագույն քաղաքն է: